Poepen in Lijiang

China mag in veel opzichten verder ontwikkeld zijn dan Vietnam, op een gebied is het volslagen achterlijk. Toiletten. Niet dat Vietnamese toiletten altijd schoon zijn, verre van dat, maar vergeleken bij de Chinese stinkholen zijn het toonbeelden van hygiene. Chinese toiletten behoren tot de smerigste ter wereld, dat kan niet anders. Het ergste zijn de openbare toiletten langs de kant van de weg. Deze worden in de regel nimmer schoongemaakt. Ze bestaan uit een aantal gaten in de grond, naast elkaar, slechts van elkaar gescheiden door lage wandjes. Deuren zijn afwezig, privacy dus ook. Iedereen kan je zien terwijl je gehurkt je boodschap zit te doen. Poepen op een rijtje, gezellig.

Maar het kan nog erger: sommige openbare toiletten hebben niet eens gaten, maar slechts een enkele goot, waarin iedereen zijn behoefte doet. Ben je net je ding aan het doen, komt de diarree van je buurman onder je door drijven. Lekker, communistisch schijten. Over de geur zal ik het maar helemaal niet hebben, maar geloof me, het ruikt er niet naar viooltjes. Voorwaar, in de diepste krochten van de hel moet het nog lekkerder ruiken. Zoals iedere preutse westerling had ik mij dus heilig voorgenomen nooit op zo'n openbaar toilet een grote boodschap te doen. Dan maar een tijdje de boel ophouden.

Lijiang is een van China's meest populaire toeristische bestemmingen. Met reden. De oude stad, die op de UNESCO werelderfgoedlijst staat, is bijzonder fraai. Klinkerweggetjes, schilderachtige huisjes met kromme daken, een ingenieus netwerk van kanaaltjes, schattige bruggetjes en bergen op de achtergrond. Het probleem is alleen dat je erg vroeg moet opstaan om ervan te kunnen genieten, want overdag en 's avonds verwordt het stadje tot een groot winkelcentrum. Vele vierkanten kilometers aan winkelstraten, overspoeld door tienduizenden Chinese toeristen, wier enige dogma consumptie is. Het is bovendien bijzonder moeilijk te bepalen hoe authentiek al die prachtige traditionele huisjes eigenlijk zijn, want niet alleen is alles knap gerestaureerd, ook worden er steeds meer fraaie "authentieke" huisjes bijgebouwd. Chinese toeristen malen niet om "echt", zolang het er maar mooi uitziet. En er gewinkeld kan worden, natuurlijk.

Eerlijk is eerlijk: de facelift van de oude stad is met beleid uitgevoerd. Aan alles is gedacht. Vandaar dat zich op verschillende strategische locaties in de oude stad fraaie authentieke houten huisjes bevinden waarin openbare toiletten geplaatst zijn. Ze zijn on-Chinees schoon en netjes, en je hoeft er niet eens voor te betalen. Maar helaas, zulke toiletten bestaan alleen in de illusionaire wereld van de oude stad. Zodra je die verlaat, wint de realiteit het van de droom, en ben je weer aangewezen op dezelfde apocalyptische stinkholen als elders in China.

Stel je nu eens voor dat je staat te wachten op de bus, op het busstation van Lijiang, ver van de oude stad. De avond daarvoor heb je iets gegeten dat totaal verkeerd is gevallen. Je hebt je weliswaar tegoed gedaan aan een flinke dosis houtskooltabletten en loperamide, maar die hebben altijd even de tijd nodig voor ze hun werk goed kunnen doen Je wordt dus overvallen door een onweerstaanbare drang tot poepen. Verzetten is zinloos. Je hebt geen keus, dus je begeeft je met lood in de schoenen naar het huisje in de hoek van het busstation. Je vreest het ergste.

Je vrees blijkt gegrond. Vier mannen zitten naast elkaar gehurkt te poepen. Ze nemen hun tijd. Twee van hen roken ondertussen een sigaretje, een derde is aan het sms'en. Je hurkt neer boven het enige nog vrije gat, dat zich direct naast de ingang bevindt - ook dat nog. Maar je hebt geen keus, want je darmen dulden geen uitstel. Zodra je je broek naar beneden hebt gedaan begint het te lopen. Helaas gaat een en ander gepaard met een oorverdovend trompetconcert, waar iedereen van mee kan genieten. Er is geen houden aan. Een vuvuzela is er niets bij.

Je buurman staat op, en loopt voor je langs naar buiten. Een ander neemt zijn plaats in. Voor hij neerhurkt staat hij je een tijdje geamuseerd en ongegeneerd aan te kijken. Per slot van rekening zie je niet iedere dag een buitenlander poepen. Zouden ze er allemaal zo'n lawaai bij maken?

Godzijdank heb je WC-papier bij je. Je kont afvegen in gezelschap is zo mogelijk nog genanter dan het poepen zelf, maar je doet het toch maar. Als je klaar bent en doorgetrokken hebt, loop je zonder op of om te kijken terug naar de bus. Water en zeep zijn natuurlijk in geen velden of wegen te bekennen, maar gelukkig ben je in het bezit van een flesje handenreinigingsspul. Kruidvat eigen merk, met bloemetjesgeur. Goud waard.

Weer een ervaring rijker.